TCMB'nin Zorunlu Karşılıklar
Hakkında Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'i Resmi Gazete'de
yayımlandı.
Buna
göre, Kur Korumalı Mevduat'ta (KKM) zorunlu karşılık oranı yükseltildi ve döviz
mevduat için TL cinsi ilave zorunlu karşılık oranı getirildi. Böylece piyasada
oluşan TL likidite fazlası, zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmeye
devam edilecek. Aynı zamanda KKM'den TL mevduata geçiş teşfik edilecek.
6
aya kadar vadeli KKM'de zorunlu karşılık oranı yüzde 25'ten yüzde 30'a
yükseltildi
Tebliğe göre, KKM'nin yoğunlaştığı 6 aya kadar vadelinin zorunlu
karşılık oranı 5 puan artırılarak yüzde 30'a yükseltildi. 1 yıla kadar vadeli
ile 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde
5'ten yüzde 10'a çıkarıldı.
TCMB, eylül ayında KKM'nin yoğunlaştığı 6 aya kadar vadelinin
zorunlu karşılık oranını yüzde 15'ten yüzde 25'e yükseltmiş, 1 yıla kadar
vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranını ise
yüzde 5 olarak belirlemişti.
Döviz
mevduata 4 puan TL cinsi zorunlu karşılık geldi
Yabancı para cinsinden mevduat/katılım fonu için zorunlu
karşılık oranları tüm vadelerde 1'er puan artırıldı.
Piyasada oluşan TL likidite fazlasının sistemden çekilmesi ve TL
mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla TL cinsinden tesis edilmek üzere tüm
vadelerde döviz mevduata yüzde 4 ilave zorunlu karşılık uygulanmasına karar
verildi.
Yurt
dışından sağlanan yatırımlara zorunlu karşılık istisnası uzatıldı
Yurt dışından sağlanan yatırımların teşvik edilmesi amacıyla söz
konusu kaynaklara zorunlu karşılık istisnasının süresi 31 Aralık 2023'ten 2024
yılı sonuna kadar uzatıldı.
Sadeleşme adımları kapsamında menkul kıymet düzenlemesinde
yapılan değişiklikle uyumlu olarak finansman şirketlerince kullandırılan ticari
krediler için yüzde 20 oranında zorunlu karşılık tesisi uygulaması sona
erdirildi.
TCMB,
Para Politikası Kurulunun 26 Ekim 2023 tarihli kararıyla TL mevduat payının
artırılmasına yönelik ilave adımlarla parasal aktarım mekanizmasının
güçlendirilmeye devam edileceğini,faiz artırımının yanı sıra parasal
sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma
kararları almayı sürdüreceğini kamuoyu ile paylaşmıştı.
TCMB,
bunun ardından bankacılık sisteminde TL payını
artırmaya yönelik adımlarla birlikte sadeleşme kapsamında ihracat kredileri ve
firmaların krediye erişimine yönelik uygulama kolaylıkları getirmişti.
Firmaların krediye erişimini kolaylaştırmak amacıyla bankalarca
kullandırılan krediler için yüzde 30 oranında menkul kıymet tesis edilmesi
uygulaması ile fatura karşılığı kredi uygulaması sona erdirilmişti.
Bankaların TL ticari kredilere referans oranın 1,8 katının
üzerinde uyguladıkları faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması
kaldırılmıştı. TL'ye geçişlerin hızlandığını gösteren veriler doğrultusunda
gerçek kişiler için daha önce aylık yüzde 2'den yüzde 2,5'e yükseltilen TL payı
artış hedefi, aylık yüzde 3,5'e çıkarılmıştı.
Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı
amaçlayan TL payı artış hedefi, menkul kıymet uygulamasından çıkarılarak
bankaların yabancı para mevduat için tesis ettikleri zorunlu karşılıklar
üzerinden komisyon alınması uygulamasına eklenmişti.