KFMİB 2021
rekoltesini 815 bin ton olarak açıkladı
Karadeniz
Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) tarafından 2021 yılı fındık
rekoltesinin 815 bin ton olarak
gerçekleşmesinin tahmin edildiği açıklandı.
KFMİB
Yönetim Kurulu toplantısının ardından Başkan Edip Sevinç tarafından yapılan
yazılı açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Bilindiği
üzere rekolte, fındık politikalarının belirlenmesine yönelik en önemli
parametrelerden biri olmanın yanı sıra dünya fındık ticaretinde yaşanacak
gelişmelerin de en önemli göstergelerindendir.
Her
platformda ısrarla ifade ettiğimiz gibi fındık % 80-85’i ihraç edilen milli ve
geleneksel bir ürün olduğu için, fındık sektörü ile ilgili olarak alınacak her
karar, üretici memnuniyeti açısından olduğu kadar, yine öncelikle ihracat
penceresinden de irdelenmek zorundadır. Çünkü her yıl ülkemiz iç piyasasında
tüketilebilen fındık miktarı sadece 100- 120.000 ton/kabuklu civarındadır. Geri
kalan miktar ihraç edilmekte ve ülkemize net döviz girdisi olarak büyük katkıda
bulunmaktadır. Ve maalesef dünyadaki toplam üretim, dünyadaki tüketimden fazla
ise elde kalan fındık en büyük üretici ülke olmamız nedeniyle Türkiye’de
stoklanmaktadır.
-Pazar payımıza
ortak artıyor
Madem
ki en büyük üretici ve ihracatçı biziz; dünya piyasasına hâkim olmalı, en fazla
fındığı biz satmalı, ülkemiz elinde sıfıra yakın stok kalmasını hedeflemeli ve
politikalarımızı bu amaçlara ulaşabilecek şekilde belirlemeliyiz ki, ABD’nin
badem de başardığı gibi, yine ABD ve diğer üretici ülkeler fındık piyasalarında
asla söz sahibi olamasınlar. Bu prensip, ülkemiz fındık politikasının bir başka
değişmezi olan üretici memnuniyeti ile birlikte her defasında tavizsiz
uygulanmak mecburiyetindedir. Hal böyle olmakla birlikte maalesef (belli bir
dönem hariç) biz yıllarca bu doğruların tersini yapıp dünya üretiminde % 85-90
civarında olan payımızı % 65’lere kadar düşürmek başarısını (!) gösterebilmiş
durumdayız. Böylece diğer üretici ülkeleri de yıllar içinde piyasada söz sahibi
olabilecek konuma getirdik. Bu olgu, aynı zamanda söz konusu ülkelerin pazara
payımıza da ortak olmaları ile sonuçlandı.
-Spekülatör kesim
Bu
olumsuzlukları yaşamamızın başkaca nedenlerinden en önemlisi hiç tartışmasız
rekolteyi gerçek miktarından daha az göstermek alışkanlığımızdır. Üstüne üstlük
“müşteri velinimetimizdir” düsturu ile büyümüş olan bir nesil, kendi şahsi
menfaatlerini ülke menfaatlerinin önüne koyan malum bir kesim tarafından,
şartların müsait olup olmadığı hiç önemsenmeksizin, piyasaya fındık arzını
kesmek suretiyle müşterisinin ürün bulamamasını ve bu hatalı yöntemle fiyat
artışı sağlamayı hedefleyen bir spekülatör kesim haline getirildi. İşte bu
noktada, en büyük üretici sıfatıyla bizim ürün sağlamak yükümlülüğümüzü yerine
getiremediğimiz alıcılarımızın, ihtiyaçlarını rakip ülkelerden tedarik etmek
alışkanlığını edinmeleri ile maalesef ihracatımızın azalması sonucu ile karşı
karşıya kaldık.
-Kaybeden ülkemiz
oldu
Fındıktaki
başarı hikayesini; dünya tüketimini her yıl artan bir şekilde yükseltmek ve
bunu Türkiye orjinli fındıklarla sağlamak olarak gören biz
ihracatçı/sanayiciler için bu sonuç, üzüntü verici olduğu kadar kabul
edilebilir de değildir. Devletimiz, kendisini üretici memnuniyetini sağlamakla
görevli saydığı kadar (ki bu husus Sn. Cumhurbaşkanımızın iradesi Tarım
Bakanlığı/TMO’nun regülasyon politikaları ile büyük oranda halledilmiştir), arz
/ talep dengesinin korunması konusunda da görevli hissetmeli ve fındığın
spekülatif bir depoculuk faaliyet ürünü olmasına müsaade etmeyerek, ihracatın
sürdürülebilirliğinden yana olmalıdır. Geçen yıl bu hata nedeni ile beklentiye
sokulan üreticilerimiz zarar ettirilmiş, elde ürün olmasına rağmen
ihracatımızdan 60.000 ton iç fındık rakip ülkelere kaptırılmıştır. Kaybeden;
döviz girdisinin yanında bir de elinde stok kalan ülkemiz olmuştur.
-Rekoltenin
hesaplanması
Yukarıda
önemine değindiğimiz rekolte tahmininin çeşitli spekülatif amaçlarla gerçek
miktarından farklı olarak deklare edilmeye çalışılması üzerine, Karadeniz
Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) olarak, uzun zamandan beri
konusunda uzman yüksek ziraat mühendislerinden müteşekkil bir çalışma grubu
ile, her yıl ülkemiz fındık rekolte büyüklüğünün gerçeğe en yakın şekilde
hesaplanabilmesi için çalışmalarda bulunmaktayız.
Uzman
çalışma grubumuzun yaptığı tahminlerin; çalışma bitiminden sonra iklimsel ve
bitkisel zararlıların rekolte düşüşüne neden olduğu bir tek yılın dışında,
ihracat miktarı, iç piyasada kullanılan miktar ve eldeki stok miktarı
istatistikleri ile sağlaması yapılarak son derece isabetli olduğu anlaşılmış,
bunun üzerine de iç ve dış piyasalardaki profesyonel çevrelerce en çok itibar
edilen rekolte tahmini haline gelmiştir. Zira çalışmamız Şubat, Mayıs, Haziran
ve Temmuz olmak üzere dört ardışık periyotta yapılmakta olup, her periyot bir
önceki ile kıyaslanarak değerlendirilmektedir. Hal böyle olmasına rağmen, çoğu
zaman polemiklere neden olmamak için rekolte tahminimiz çoğu yıl kamuoyuna
açıklanmamışsa da, sezon sonunda gerçekleşen verilere göre ulaşılan rekolte
rakamının daha önceki hesaplarımızla örtüştüğü de bir realite olarak
hafızalarımızda yer almıştır.
-Ciddi hatalar
yapıldı
Bu
yıl ise, Tarım Bakanlığı’nca henüz resmi bir açıklama yapılmamış olmasına
rağmen 2021 ürünü ülkemiz fındık rekolte tahmininin Tarım İl Müdürlükleri'nce
686.412 ton/kabuklu olarak belirlendiğine yönelik bir tablonun sosyal medya aracılığıyla
yayılması üzerine, bu rakamlara ulaşabilmenin ancak rekolte tesbitinde
kullanılan bazı parametrelerde çok ciddi hatalar yapılması ile mümkün
olabileceği tarafımızdan değerlendirilmiştir.
-Hatalı kararlar
alınmaması için
Örneğin,
özellikle “döküm oranları” yani
sayımdan sonra hasada kadar gerçekleşeceği varsayılan kayıpların çok abartılı
yapıldığı ve hem teamüllerden, hem de güncel gerçeklerden uzak olarak hesap
edildiği düşünülmekte, öte yandan ise 2008 yılından beri Batı Karadeniz’de
dikim alanlarının hala 185.000 hektar olarak kaldığını var sayarak hesaplama
yapılması özellikle dikkat çekmektedir. Halbuki bu bölgedeki plantasyonun
takriben 230.000 hektardan daha az olamayacağı geçen 13 yıldaki gelişmeler
ışığında kolaylıkla anlaşılabilecek durumdadır.
Dolayısı
ile; bu sonuçtan yola çıkarak oluşturulacak fındık politikalarının, başta
devletimiz olmak üzere tüm ilgili paydaşlar açısından yanıltıcı olacağı ve geri
dönülemez hatalı kararlar alınmasına neden olacağı hatta devletimizin itibarını
da sarsacağı düşüncesiyle, Birliğimiz Rekolte Tespit Komisyonu tarafından
belirlenen 2021 ürünü rekolte tahmininin bu defa kamuoyu ile açıklıkla
paylaşılmasına yönetim kurulumuzca karar verilmiştir.
Çotanak
sayımının yapıldığı ve 01-14 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilen son
çalışmamızda döküm oranı tedbiren % 10 gibi yüksek bir rakam alınmış olup,
hemen hasat öncesinde önceden belirlenmiş dallarda bu oran kontrol edilecek ve
aykırı bir durum var ise yine kamuoyu ile paylaşılabilecektir. Ancak bugüne
kadar hiçbir bölgeden dökülmeye ilişkin olumsuz bir haber gelmemiştir.